مقاله قهوه

مقاله قهوه » درجه بندی دانه های قهوه

در دنیای قهوه، ارزیابی دانه های قهوه یکی از مهمترین مراحل در فرآیند تولید قهوه است. این فرآیند به منظور تعیین کیفیت دانه های قهوه و تفکیک آن ها بر اساس ویژگی های مختلف صورت می گیرد. در این مقاله، به بررسی مواردی همچون روش های ارزیابی دانه های قهوه، فاکتورهای مؤثر در کیفیت قهوه، انواع دانه های قهوه و نحوه ارزیابی آن ها،  و نحوه درجه بندی دانه های قهوه پرداخته خواهد شد.

گرید بندی دانه های قهوه

در صنعت قهوه، دو روش اصلی برای ارزیابی دانه های قهوه وجود دارد: روش ارزیابی تجربی و روش ارزیابی علمی. در روش ارزیابی تجربی، دانه های قهوه بر اساس ویژگی های تجربی مانند عطر، طعم و ترکیب آن ها ارزیابی می شوند. این روش بیشتر در فرآیند تولید قهوه خانگی استفاده می شود. در روش ارزیابی علمی، دانه های قهوه بر اساس ویژگی های شیمیایی و فیزیکی مانند اسیدیته، رطوبت و نسبت کافئین به تانین ارزیابی می شوند. این روش بیشتر در صنعت قهوه به کار می رود.

فاکتور های مؤثر در کیفیت قهوه

کیفیت دانه های قهوه به بسیاری از عوامل مربوط می باشد که برخی از آن ها عبارتند از:

خاستگاه قهوه

منبع دانه های قهوه (کشور و منطقه تولید) می تواند بر کیفیت قهوه تأثیر داشته باشد. برخی مناطق مانند برزیل، کلمبیا و اتیوپی شهرت دارند به عنوان مناطقی که دانه های قهوه با کیفیت و قهوه تک خاستگاه تولید می کنند.

گونه قهوه ها

نوع دانه قهوه نیز بر کیفیت آن تأثیر می گذارد. برخی از انواع دانه های قهوه شامل قهوه عربیکا، قهوه روبوستا و لیبریکا هستند. قهوه عربیکا به عنوان یکی از نوع های دانه های قهوه با کیفیت تر شناخته می شود.

ترکیبات شیمیایی

ترکیبات شیمیایی دانه های قهوه مانند اسیدیته و نسبت کافئین به تانین نیز بر کیفیت قهوه تأثیر می گذارد. اسیدیته قهوه به عنوان یکی از عوامل تعیین کننده طعم آن شناخته می شود.

انواع دانه های قهوه و نحوه ارزیابی آن ها

در صنعت قهوه، دو نوع دانه قهوه وجود دارد: دانه های قهوه سبز و دانه های قهوه رست شده. در ارزیابی دانه های قهوه سبز، دانه های قهوه بر اساس ویژگی های سبک، اندازه و حجم، رطوبت و رنگ ارزیابی می شوند. در ارزیابی دانه های قهوه رست شده، دانه های قهوه بر اساس ویژگی های مانند طعم، عطر و قوام ارزیابی می شوند.

روش های ارزیابی دانه های قهوه در جهان

در سراسر جهان، روش های مختلفی برای ارزیابی دانه های قهوه وجود دارد. در برخی مناطق مانند ایتالیا، ارزیابی دانه های قهوه بر اساس تست های حسی و تجربی انجام می شود. در برخی دیگر از کشورها مانند کلمبیا، ارزیابی دانه های قهوه بر اساس روش های علمی صورت می گیرد.

شاخص های درجه بندی قهوه

درجه بندی و گرید بندی دانه های قهوه می‌تواند بر اساس معیارهای مختلفی انجام شود. با توجه به استانداردهای معمول در جهان، گرید بندی دانه های قهوه به ترتیب زیر است:

گرید بندی قهوه سبز

Grade 1: قهوه های با کیفیت بسیار بالا که تقریباً بدون عیوب هستند.

Grade 2: قهوه های با کیفیت بالا که عیوب بسیار کمی دارند.

Grade 3: قهوه های با کیفیت متوسط که عیوب برخی دانه ها بیشتر از دیگران است.

Grade 4: قهوه های با کیفیت پایین تر که عیوب بیشتری نسبت به گرید های بالاتر دارند.

گرید بندی قهوه فرآوری شده

Washed: قهوه هایی که پوست و لایه مخاطی آنها پس از برداشت دانه ها حذف شده و سپس دانه ها خشک شده‌اند.

Natural: قهوه هایی که پوست و لایه مخاطی آنها پس از برداشت دانه ها حذف نشده و دانه ها درون پوست خشک شده‌اند.

Pulped Natural / Semi-Washed: قهوه هایی که پوست و لایه مخاطی آنها پس از برداشت دانه ها به صورت جزئی حذف شده و سپس دانه ها خشک شده‌اند.

گرید بندی قهوه تحت مجموعه‌های مختلف:

Specialty Coffee: قهوه هایی با کیفیت بسیار بالا، با عیوب بسیار کم و مزه و طعم فوق العاده تقسیم بندی شده اند.

Commercial Coffee: قهوه هایی با کیفیت متوسط و با عیوب بیشتری نسبت به قهوه های Specialty جداسازی شده اند.

Exchange Coffee: قهوه هایی که برای معاملات در بورس قهوه استفاده می شوند و کیفیت و مزه آنها متفاوت است.

مهم است بدانید که علاوه بر این گرید بندی ها، در برخی کشورها، مانند برزیل، استانداردهای دیگری برای گرید بندی قهوه وجود دارد که ممکن است با گرید بندی های معمول در دیگر کشورها متفاوت باشد.

درجه بندی قهوه AA به چه معناست؟

برای درجه بندی قهوه در برخی کشورها، از گرید بندی AA نیز استفاده می‌شود. این گرید بندی قهوه در برخی کشورهای آفریقایی مانند کنیا، رواندا و بوروندی استفاده می‌شود. در این استاندارد، دانه‌های قهوه با کیفیت بسیار بالا و بزرگترین اندازه دانه‌های قهوه در میان دانه‌های هر کیلوگرم قهوه دارای این گرید بندی هستند.

سایر گرید بندی های قهوه

در این سیستم گرید بندی قهوه، علاوه بر گرید بندی AA، سایر گرید بندی هایی نیز وجود دارند که به شرح زیر هستند:

گرید AB: در این گرید بندی دانه‌های قهوه با کیفیت بسیار بالا و بزرگترین اندازه دانه‌های قهوه در میان دانه‌های هر کیلوگرم قهوه دارای این گرید بندی هستند.

گرید C: در این گرید بندی، دانه‌های قهوه با کیفیت متوسط و اندازه کوچکتر از دانه‌های گرید بندی AA و AB قرار دارند.

گرید E و T: این گرید بندی ها برای دانه های قهوه خام و نه فرآوری شده (Cherry) استفاده می‌شوند.

گرید PB: در این گرید بندی، دانه‌های قهوه با کیفیت بالا و بزرگترین اندازه دانه‌های قهوه در میان دانه‌های هر نیم کیلوگرم قهوه دارای این گرید بندی هستند.

گرید Peaberry: در این گرید بندی، دانه‌های قهوه با اندازه کوچکتر و شکل گرد و بدون قسمت های پیوسته از دو نیمه دانه‌های عادی قهوه تشکیل شده‌اند.

استاندارد های درجه بندی قهوه ها

استانداردهای درجه بندی قهوه برای مناطق مختلفی در جهان وجود دارند. برخی از مناطقی که استاندارد خاص خود را دارند عبارتند از:

استاندارد گرید بندی قهوه ایتالیا (Italian grading system): در این استاندارد، قهوه ها بر اساس رنگ و نوع دانه ها، سایز، و نسبت دانه ها و عیوب طبقه بندی می‌شوند. این استاندارد معمولاً برای قهوه های تولید شده در ایتالیا و برخی کشورهای اروپایی استفاده می شود.

استاندارد گرید بندی قهوه آمریکا (American grading system): در این استاندارد، قهوه ها بر اساس اندازه، شکل، رنگ، و عیوب طبقه بندی می‌شوند. این استاندارد برای قهوه های تولید شده در آمریکا و برخی کشورهای آمریکایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استاندارد گرید بندی قهوه کنیا (Kenyan grading system): در این استاندارد، قهوه ها بر اساس اندازه، شکل، و عیوب طبقه بندی می‌شوند. این استاندارد برای قهوه های تولید شده در کنیا و برخی کشورهای آفریقایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استاندارد گرید بندی قهوه برزیل (Brazil grading system): در این استاندارد، قهوه ها بر اساس اندازه، شکل، و عیوب طبقه بندی می‌شوند. این استاندارد برای قهوه های تولید شده در برزیل و برخی کشورهای آمریکای جنوبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

هر یک از این استانداردها دارای ویژگی‌های خاص خود هستند و برای قهوه های تولید شده در مناطق خاصی استفاده می‌شوند. با این حال، بسیاری از کشورها در درجه بندی قهوه از استانداردهای جهانی مانند استاندارد SCAA (Specialty Coffee Association of America) و استاندارد CQI (Coffee Quality Institute) نیز استفاده می‌کنند.

لازم به ذکر است که استفاده از این گرید بندی ها ممکن است در کشورها و مناطق مختلف متفاوت باشد و هر کشور ممکن است، استاندارد خود را برای گرید بندی قهوه تعیین کند.

نحوه گرید بندی قهوه ها

گرید بندی قهوه یکی از مراحل مهم در فرآیند تولید قهوه است و در آن، دانه های قهوه بر اساس کیفیت و ویژگی های مختلفی مانند اندازه و شکل، رطوبت، رنگ و طعم، به گروه های مختلفی تقسیم می شوند. در این بخش به برخی از سوالات متداول در مورد گرید بندی قهوه پاسخ خواهیم داد:

چند گروه در گرید بندی قهوه وجود دارد؟

تعداد گروه های موجود در گرید بندی قهوه بسته به استاندارد مورد استفاده متفاوت است. با این حال، برخی از استانداردهای معروف شامل گروه هایی در حدود ۱۰ تا ۲۰ دارند که به ترتیب کمترین کیفیت قهوه تا بیشترین کیفیت را مشخص می کند.

چگونه می توان گرید بندی قهوه را انجام داد؟

برای گرید بندی قهوه، معمولاً نمونه هایی از دانه های قهوه به صورت تصادفی انتخاب شده و بر اساس معیارهای مختلفی ارزیابی می شوند. این ارزیابی ممکن است با استفاده از دستگاه های خاصی مانند کورتیکاله شدن، یا با استفاده از تست های حسی و تجربی انجام شود.

چه معیارهایی برای گرید بندی قهوه وجود دارد؟

در گرید بندی قهوه، دانه های قهوه بر اساس معیارهای مختلفی از جمله اندازه و شکل، رطوبت، رنگ و طعم به گروه های مختلفی تقسیم می شوند. این معیارها ممکن است بر اساس استانداردهای مختلفی تعریف شوند که در برخی از کشورها شامل استانداردهای SCAA و CQI می شوند.

چه تفاوتی بین گرید های مختلف در گرید بندی قهوه وجود دارد؟

هر گروه در گرید بندی قهوه بر اساس کیفیت و ویژگی های مختلفی مانند اندازه و شکل، رطوبت، رنگ و طعم به تفکیک شده است. با افزایش گرید بندی، کیفیت قهوه نیز افزایش می یابد و به تبع آن قیمت آن نیز بیشتر می شود.

چه تفاوتی بین گرید بندی قهوه و گونه قهوه وجود دارد؟

گرید بندی قهوه بر اساس کیفیت و ویژگی های مختلفی مانند اندازه و شکل، رطوبت، رنگ و طعم، به گروه های مختلفی تقسیم می شود. در حالی که گونه قهوه بر اساس نوع گیاه قهوه‌ای که دانه های قهوه را تولید می کند، تعریف می شود. به عنوان مثال، گونه های مختلف قهوه شامل آرابیکا، روبوستا و لیبریکا هستند. در حالی که در گرید بندی قهوه، تمرکز بر کیفیت و ویژگی های دانه های قهوه است، در گونه قهوه تمرکز بر روی خصوصیات گیاه قهوه‌ای است که دانه های قهوه را تولید می کند.

چگونه می توان قهوه های گرید بندی شده را تشخیص داد؟

در برخی از بسته بندی های قهوه، گرید بندی قهوه مشخص شده است. همچنین، برخی از فروشندگان قهوه نیز می توانند گرید بندی قهوه را در توضیحات محصول ذکر کنند. در صورتی که گرید بندی قهوه مشخص نباشد، می توان با مشاهده شکل و اندازه دانه های قهوه، رنگ و طعم آنها و همچنین با تست نمونه قهوه، به تشخیص گرید بندی قهوه پرداخت.

گرید بندی چه تاثیری بر کیفیت و قیمت قهوه ها دارد؟

کیفیت و قیمت قهوه ها تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد. این عوامل شامل انواع گیاه قهوه‌ای، شرایط خاک و آبیاری، شرایط آب و هوایی، روش برداشت و فرآوری دانه های قهوه، استانداردهای گرید بندی قهوه و همچنین بازار قهوه می باشند. قهوه هایی با کیفیت به طور معمول از دانه های قهوه با گرید بندی بالا و انتخاب شده تهیه می شوند و به تبع آن قیمت آنها نیز بیشتر است. در عین حال، فاکتورهایی مانند تقاضای بازار، توزیع، شرایط اقتصادی و سیاسی نیز می تواند تاثیر بسزایی در قیمت قهوه ها داشته باشد.

آیا گرید بندی قهوه تاثیری بر طعم و مزه قهوه دارد؟

گرید بندی قهوه تاثیری بر طعم و مزه قهوه ندارد. با این حال، گرید بندی قهوه می تواند نشان دهنده کیفیت و ویژگی های دانه های قهوه باشد که ممکن است در تجربه نهایی مصرف قهوه موثر باشد. همچنین، گرید بندی قهوه می تواند تاثیری در قیمت قهوه داشته باشد که نهایتاً می تواند تاثیری در قابلیت دسترسی به قهوه های با کیفیت و مزه دارد.

نتیجه گیری

در نهایت، گرید بندی قهوه یکی از مراحل مهم در فرآیند تولید و فروش قهوه است که با توجه به کیفیت و ویژگی های دانه های قهوه، می تواند به تعیین قیمت و بازاریابی قهوه کمکمک کند. این مرحله مهم می تواند به تضمین کیفیت و مزه قهوه های با کیفیت و همچنین به تضمین ایمنی مصرف قهوه برای مصرف کنندگان کمک کند. در عین حال، برای دستیابی به بهترین نتیجه در گرید بندی قهوه، لازم است که با استفاده از استانداردهای معتبر و مناسب، این فرآیند انجام شود و دانه های قهوه با کیفیت و مزه دار انتخاب شوند.

باتشکر از زمانی که برای مطالعه این مقاله تحت عنوان درجه بندی دانه های قهوه گذاشته اید،